Witryna z zabawkami #2

praca z kuratorami: 4–24 września 2021
wystawa: 25 września – 24 października 2021

Tekst kuratorski:

Co zabawki mówią o Podgórzu?

My, zabawki, możemy przywracać pamięć. Każda z nas niesie w sobie jakąś historię. Staje się czyjąś opowieścią. Na początku był ktoś, kto nas zaprojektował. Potem rzemieślnik, który nas wykonał. Później stałyśmy się najlepszymi przyjaciółkami Ani, Ady, albo małego Adasia. Na końcu, po latach, trafiłyśmy pod czułą opiekę kolekcjonerów.

Kiedy pierwszy raz, jako kuratorki i kuratorzy wystawy, zobaczyliśmy pochodzące z kolekcji Państwa Sosenków zabawki, kiedy słuchaliśmy historii o ich pochodzeniu, uruchomiły się nasze wspomnienia. O misiu karmionym zupą pomidorową. I o tym, który czekał rok na narodziny właścicielki. O jasełkowych figurkach stworzonych ręką rodziców. O lisku przechowywanym w pudełku po butach. O czasie spędzanym z dziadkiem przy szachach. Im więcej pojawiało się zabawek, tym wybór stawał się trudniejszy.

Te dźwięki odpustowej Rękawki – terkot kołatek, gwizd piszczałek, bulgot wody z glinianych ptaszków. Jeszcze radosny taniec bączka, wspominającego chanukowego drejdla. A te żołnierzyki, przemysłowe maszyny, lalki, figurki podgórskich mieszczan. Parowóz. Jasełkowy diabeł. Miniaturowy hutnik, tak samo szklany, jak wydmuchiwana przez niego bombka. A ten kolorowy smok i barwny kogut według projektu nie kogo innego, a samej Zofii Stryjeńskiej. Filcowy jamnik i filcowy kogut spod ręki Stefanii Szyszko-Bohusz. Duch Pana Twardowskiego. Przenikanie się legend i historii. Bo niby taka, wydawałoby się, zwykła zabawka – czerwony, emaliowany garnuszek, a przecież symbol o wielu znaczeniach. To wszystko było jak puzzle, które staraliśmy się mozolnie układać. Albo jak gra w szachy, kiedy trzeba zdecydować, jaki wybór będzie lepszy, żeby opowieść nabrała rytmu.

Popatrzmy na zabawki w witrynach gościnnego Muzeum Podgórza. Co w nas uruchamiają? Co w nas budzą? Czym staje się nasza pamięć o nich? A później wyruszmy na uważny spacer przez stare Podgórze – to przemysłowe, z mostami i fortem. To zielone z Kopcem Krakusa i Parkiem Bednarskiego. Ulicą Rękawki, do Rynku Podgórskiego. Odwiedzając pracownię ceramiki, ukrytą w bocznej uliczce Potebni. Czy wreszcie przez Zabłocie, gdzie o tym, co dawne, przypomina już tylko Krakowska Huta Szkła. Nie śpieszmy się. Dajmy się ponieść wyobraźni. Układajmy historię o miejscu. I o nas. Budujmy nowe opowieści. Zgodnie z hasłem na zabawkowym, niepozornym talerzyku z podgórskiej fabryki Miraculum, który znaleźliśmy w niezwykłej kolekcji Państwa Sosenków – „Pamiętaliśmy o Tobie, pamiętaj i o nas”.

Magdalena Guzik wraz z zespołem kuratorskim w składzie Joanna Basiaga-Pasternak, Justyna Karasowska, Zoja Kornajew, Łucja Malec-Kornajew, Marta Marchut, Anna Niedośpiał, Halina Nowacka, Łucja Pasternak, Rutka Sanetra, Joanna Sanetra-Szeliga, Enrico Vitolo, Maria Wanicka

Kuratorzy „Witryny z zabawkami #2 – Co zabawki mówią o Podgórzu?”: Joanna Basiaga-Pasternak, Magdalena Guzik, Justyna Karasowska, Zoja Kornajew, Łucja Malec-Kornajew, Marta Marchut, Anna Niedośpiał, Halina Nowacka, Łucja Pasternak, Rutka Sanetra, Joanna Sanetra-Szeliga, Enrico Vitolo, Maria Wanicka

Koordynacja projektu „Witryna z zabawkami”: Katarzyna Jagodzińska i Melania Tutak

Aranżacja plastyczna wykonana wspólnie z artystą sztuk wizualnych Arturem Wabikiem

Obiekty ceramiczne wykonane w Terra – Studio Ceramiki – Barbara Pudełko, natomiast obiekty szklane w Krakowskiej Hucie Szkła