Figury woskowe z szopki królowej Bony

Zespół figurek  woskowych w strojach dworskich, pochodzących z XVI wieku.  Dawniej należących do Aleksandra Fredry.

Złożona z pięciu figurek woskowych Szopka Królowej Bony to bezcenny zabytek związany z historią Polski. Liczba zachowanych w muzeach zabytków renesansowych związanych z dzieciństwem jest tak znikoma, że udokumentowanie każdego kolejnego jest ważnym wydarzeniem i istotnym źródłem ikonograficznym historii kultury materialnej związanej z dzieciństwem, wychowaniem i rozrywką.
Chociaż nie są to najpiękniejsze zabawki w kolekcji – rywalizują z nimi urodą lalki w pięknych strojach z biskwitowy buziami z II poł. XIX w. – to trzeba pamiętać o tym, że w XVI w. nie było porcelany, a lalki wykonywano z drewna, wosku i ceramiki. Są to postacie z niewielkimi głowami, wykonane w całości z wosku. Oczy stanowią maleńkie czarne kulki z wosku zabarwionego na ciemno. Natomiast stroje zostały wykonane z kolorowych tkanin. Na przestrzeni prawie pięciuset lat zmieniły swą barwę na jednolity, ciemnobrunatny kolor. Poza XVI-wiecznymi tkaninami jedna z figurek ma uzupełniony ubiór o tkaninę XVIII-wieczną, która ożywia ją kolorystycznie.
Obcowanie z tak unikatowym przedmiotem, należącym do Królowej Polski, pozwala wyobrazić sobie jakie mogły być późniejsze losy zabawki. Prawdopodobnie z kręgu dworu Królowej przeszły przez ręce niewątpliwie ważnych i majętnych osób, zanim trafiły do rąk Aleksandra Fredry. Ostatnim właścicielem laleczek Bony był potomek Aleksandra Fredry – artysta grafik Aleksander Haupt. Szopka była przekazywana w kolejnych pokoleniach najstarszemu ze spadkobierców. Następnie zostały odkupione do kolekcji Sosenków ze świadomością przekazania bezcennej pamiątki historycznej do najważniejszej polskiej kolekcji zabawek.

Szczegółowe informacje

Typ obiektu Najstarsze zabawki
Twórca / producent Wytwórca nieznany
Kraj Polska
Datowanie XVI w.
Wymiary duża figura: wys. 10,5 cm, szer. 9 cm; małe figury: wys. 7,5 cm, szer. 6 cm
Technika wykonania krawiectwo, tkanie, enkaustyka
Materiał wosk, tkaniny